Osoby uprawnione do środków w PPK. Dlaczego warto je wskazać?

11.03.2019

Czy nasze oszczędności będą dziedziczone? Jeżeli tak, to na jakich zasadach? Czy dziedziczenie wiąże się z kosztami dla spadkobierców? To zestaw podstawowych pytań, jakie zadajemy przed powierzeniem pieniędzy wybranej instytucji finansowej. Pracownicze Plany Kapitałowe nie będą wyjątkiem. Jednak zasady dziedziczenia środków są wyjątkowe. Zapoznajmy się z nimi dzisiaj.

• Środki gromadzone na naszym rachunku prowadzonym w ramach PPK są dziedziczone. Uczestnik PPK ma duży wpływ na to komu zostaną wypłacone środki w przypadku jego śmierci, a także w jakim trybie.
• Jeżeli uczestnik nie podejmie żadnej decyzji odnośnie do tego, komu mają przysługiwać środki po jego śmierci, zostaną one wypłacone spadkobiercom na zasadach prawa spadkowego. W takim przypadku wypłata środków nastąpi dopiero po odpowiedniej decyzji sądu.
• Skomplikowana i czasochłonna procedura wypłaty dziedziczonych środków może być pominięta, jeżeli uczestnik PPK pisemnie wskaże osoby uprawnione. Wskazanie osób lub jednej osoby uprawnionej może nastąpić w chwili przystąpienia do PPK albo w dowolnym momencie w przyszłości.

Dlaczego warto wskazać osoby uprawnione?

• Ponieważ pomija się skomplikowaną procedurę wypłaty środków na zasadach prawa spadkowego – na podstawie orzeczenia sądu.
• Kolejną korzyścią jest to, że uczestnik może wskazać zupełnie inne osoby, niż spadkobiercy lub określić inne udziały spadkobierców w środkach.

Przykładem pierwszej sytuacji może być pozostawanie uczestnika PPK w nieformalnym związku. W takim przypadku, zwykle, poza PPK, partner lub partnerka nie ma uprawnień do środków według prawa spadkowego. W PPK zaś taka osoba może być uprawiona do oszczędności zebranych w planie kapitałowym.

W pisemnej deklaracji wskazującej osoby uprawnione uczestnik PPK powinien określić procentowe udziały tych osób w środkach. Jeżeli suma udziałów jest inna niż 100% lub jeżeli nie zostaną wskazane udziały, uznaje się, że udziały wszystkich wyznaczonych osób są równe.

Uczestnik PPK może w dowolnym momencie zmienić wskazane wcześniej osoby uprawnione poprzez złożenie nowej pisemnej deklaracji.

Jakie decyzje mogą podjąć osoby uprawnione do środków uczestnika PPK?

Osoba taka ma dwie opcje do wyboru:

• dokonanie wypłaty transferowej - w zależności do wskazania - na własne PPK, IKE lub PPE;
• zlecenie zwrotu środków w formie pieniężnej.

Instytucja finansowa ma 3 miesiące na realizację wypłaty transferowej lub zwrot środków od momentu złożenia poprawnego wniosku przez osobę uprawnioną.

Zwolnienia podatkowe

Status wypłaty pieniężnej środków (zwrotu) na rzecz osób uprawnionych będzie wyjątkowy pod względem ulg podatkowych. Zwrot środków będzie wolny od:

• wszelkich opłat na rzecz instytucji finansowej,
• podatku od spadków i darowizn niezależnie od stopnia pokrewieństwa między właścicielem rachunku PPK a osobą uprawnioną,
• podatku od zysków kapitałowych.

Osoba uprawniona otrzyma nie tylko całość środków pochodzących z wpłat pracownika i pracodawcy, ale także z dopłat wniesionych z Funduszu Pracy.

Środki objęte wspólnotą małżeńską

Jeżeli uczestnik PPK w chwili śmierci pozostawał w związku małżeńskim, wówczas małżonek, niezależnie od rozrządzania uczestnika na wypadek śmierci, zachowuje prawo do połowy środków uczestnika PPK – w zakresie, w jakim środki były objęte wspólnością małżeńską.

Małżonek, podobnie jak w przypadku innych osób uprawnionych, będzie mógł albo przelać środki w formie wypłaty transferowej na własne PPK, PPE lub IKE, albo wypłacić środki w formie pieniężnej jako zwrot.